Het zwermen is natuurlijk gedrag van bijen. Door te gaan zwermen komen er nieuwe bijenvolkeren. Hierbij verlaat een deel van de bijen hun oude woning en gaat op zoek naar een nieuwe. Het is super belangrijk, dat er een koningin meezwermt, want die zijn de enige bijen, die bevruchte eitjes kunnen leggen. Zonder koningin is het nut van de nieuwe woning er niet, want zonder koningin komt er geen nieuwe generatie werksterbijen.

De bijen gaan in twee stappen op hun weg naar de nieuwe woning. De eerste stap is het wegzwermen uit hun oude bijenkast. Vervolgens gaan ze ergens op een boom hangen, als druif, met de koningin ergens in het midden. Daar op de boom wordt dan de beslissing genomen, welke nieuwe woning het wordt. Als de bijen eruit zijn wat het wordt, gaan ze in een tweede stap daarheen zwermen.

Vooral in mei is het seizoen voor bijenzwermen. De bijenvolken zijn dan sterk genoeg, en hebben genoeg honing en stuifmeel als voorraad verzameld, om te gaan splitsen. Het zijn de eerste warme dagen na een periode van wat koudere dagen, die een zwerm uitlokken. Het is een hoofdtaak van de imker, dit natuurlijk gedrag van de bijen te managen.

Sommige imkers gaan voor volledige controle en vermijden zwermen compleet door volken al te splitsen en zwakker te maken voor ze gaan zwermen. Dit is vooral bij commerciële imkers ook een kwestie van investeringen niet kwijtraken. Andere imkers gaan voor volledige vrijheid voor hun bijen en laten hen vrij zwermen zoals deze willen, dit gebeurd in de biologisch-dynamische imkerij. Bij Bankahoning willen we in principe volledig controleren, dit is in de stad gewoon de manier van doen. Helaas lukt het niet altijd. In 2024 hadden we geen enkele zwerm, maar in 2025 – zoals in de video te zien – is dit niet gelukt.

Zwermende bijen zijn meestal heel lief, want ze hebben veel honing getankt voor hun vlucht en ze hebben een heel ander doel dan mensen lastig vallen. Ze zijn aan het verhuizen. Dit is heel anders dan bijv. het verdedigen van hun wintervoorraad tegen potentiële honingdieven aan het eind van de zomer – of het opgefokt gedrag, dat ze door de stoffen in de nectar van koolzaad of mosterdzaad vertonen, bij het verzamelen ervan.

Wat doe je als je een bijenzwerm tegenkomt? Je kunt dan het best contact opnemen met een lokale imker om de bijen te laten vangen. Let wel op dat je het over bijen hebt, en niet over wespen of hommels! Er zijn steeds meer kleine hommelvolkeren bij ons in de stad.

Als je in onze buurt woont en je een echte bijenzwerm in je tuin hebt hangen (en dus niet een hommelvolk in een vogelkastje), dan is het mogelijk dat deze bijen uit een van onze kasten zijn afgezwermt. Neem dan contact met ons op, het beste via de mail (mailto:bankahoning@gmail.com). Woon je verder weg, zoek dan een andere, lokale imker.